Lợi ích của chất xơ đối với cơ thể
Huế Anh
Th 3 09/08/2022
Chất xơ là một thành phần của thực phẩm có nguồn gốc thực vật mà cơ thể không tiêu hóa được. Chất xơ gồm các phân tử cacbonhydrat (monosaccarit hoặc polisaccarit) và được chia thành 2 loại:
Chất xơ hòa tan là chất có thể hòa tan trong chất lỏng vào đường ruột dưới dạng gel. Có trong các loại rau lá, trái cây có độ nhớt cao (rau đay, mồng tơi...) và một số loại đậu (đậu nành, đậu ngự).
Chất xơ không tan: Ngược lại với chất xơ tan, chất xơ không tan là chất không hòa tan với chất lỏng khi vào đường ruột. Nó có thể được trao đổi chất trơ và cung cấp trương nở hoặc tiền sinh, chuyển hóa lên men trong ruột già. Sợi trương nở hấp thụ nước khi chúng di chuyển qua hệ tiêu hóa, làm dịu việc đại tiện. Sợi không hòa tan có xu hướng đẩy nhanh sự di chuyển của thực phẩm qua hệ thống tiêu hóa.Nguồn thực phẩm có chứa chất xơ không tan gồm vỏ các loại thực phẩm (lúa mì, gạo lứt, lúa mạch nguyên vỏ, một số loại rau, củ, quả).
2. Lợi ích của chất xơ.
Chất xơ tan: tạo cảm giác no lâu giúp ngăn ngừa thừa cân, béo phì, phòng tiêu chảy và các rối loạn đường tiêu hóa do loạn khuẩn, đồng thời góp phần làm giảm trong máu. Chất xơ tan còn là thức ăn cho các vi khuẩn có lợi ở đường ruột, gắn kết với các acid mật trong ruột làm giảm nhũ tương hóa chất béo của thức ăn (làm dễ tiêu), thẩm thấu, nối kết với các cholesterol và thải trừ chúng ra khỏi cơ thể.
Chất xơ không hòa tan: giúp hạn chế sự tăng đường huyết sau khi ăn ở bệnh nhân đái tháo đường, phòng chống tăng cholesterol trong máu và phòng chống ung thư trực tràng. Khi vào đường ruột, chất xơ không tan giúp tạo khối phân, kích thích trực tràng hoạt động nhẹ nhàng, chống táo bón.
Cũng giống như chất xơ tan, chất xơ không tan cũng góp phần giữ nước khối thực phẩm khi di chuyển, tăng khả năng lên men của vi khuẩn ở ruột già, đồng thời ngăn cản sự hấp thu các độc chất có trong thức ăn...
3. Vai trò của chất xơ
1. Hỗ trợ quá trình tiêu hóa
Chất xơ không hòa tan hút nước nhiều làm tăng khối phân và làm mềm phân, tăng đào thải, chống táo bón. Ngoài ra, chất xơ còn có tác dụng làm tăng tốc độ lưu chuyển phân do láng trơn bề mặt thành ruột.
Điều hòa hệ vi khuẩn đường ruột: Chất xơ là chất nền cho sự lên men của vi khuẩn đại tràng tạo ra các acid béo chuỗi ngắn, kích thích vi sinh vật có lợi trong đại tràng phát triển. Bên cạnh đó, việc tạo ra các acid béo chuỗi ngắn có tác dụng làm kéo dài sự nhân đôi của tế bào và ức chế sự phát triển của ung thư đại tràng.
2. Làm giảm lượng cholesterol trong máu
Chất xơ làm cản trở quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng như glucid, lipid, cholesterol. Thêm nữa, chất xơ làm giảm cholesterol do chất xơ hấp thụ dịch mật, ngăn cản sự tái hấp thu của acid mật, cắt đứt chu trình Ruột-Gan, làm cho gan gia tăng sản xuất dịch mật mà nguyên liệu là từ cholesterol, do đó làm giảm chelesterol.
3. Tham gia điều hòa đường huyết
Chất xơ làm chậm rỗng dạ dày, tạo cảm giác ăn no, làm dịu đáp ứng đường huyết, làm giảm ăn, giảm bột, giảm đường. Chất xơ hòa tan tạo một lớp keo mỏng (Gel) phủ lên niêm mạc ruột (riềm bản chải), ngăn cản sự hấp thụ glicid, do đó có thể làm giảm đường hueets tới 30%. Ngoài ra, chất xơ làm cản trở ruột non trộn thức ăn với dịch tiêu hóa, làm chậm tiêu hóa tinh bột, chậm hấp thu glucose.
4. Giảm cân
Khẩu phần ăn nhiều chất xơ sẽ ít năng lượng nhưng lại tạo cảm giác no, làm giảm thèm ăn đồng thời ngăn cản hấp thu các chất béo do đó hỗ trợ việc giảm cân đối với người bị béo phì. Chất xơ còn tạo ra một số chất ức chế mem tiên hóa chất đạm, tinh bột và ức chế me tiêu hóa lipas và amylas.
5. Chất xơ với bệnh ung thư
Hiện nay người ta đã thấy rõ vai trò của chất xơ đối với việc làm giảm nguy cơ đối với ung thư đại tràng thông qua các vi khuẩn có lợi tại ruột tạo ra các chất ức chế sự phát triển của tế bào ung thư và giúp tăng bài xuất các chất có khả năng gây ung thư ra khỏi cơ thể. Đồng thời người ta còn thấy tác dụng của chất xơ đối với giảm nguy cơ ung thư vú do làm giảm lượng estrogen trong máu.
6. Nước cốt sâm dây Ngọc Linh
Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất để bảo vệ và chăm sóc cơ thể sâu đến từng tế bào. Đặc biệt Sâm Dây Ngọc Linh chứa hợp chất Saponin quý hiếm và đầy đủ các nguyên tố vi lượng, bao gồm cả kẽm và selen sẽ giúp cơ thể thải các độc tố ra ngoài. Giusp cơ thể bổ sung đầy đủ vitamin và chất xơ đầy đủ.
Ngoài ra Sâm Dây Ngọc Linh được biết đến như vị thuốc quý lành tính, mang rất nhiều giá trị trong việc bảo vệ sức khỏe, giúp an thần, bảo vệ tế bào não, chống căng thẳng mệt mỏi, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện các bệnh lý liên quan đến tiểu đường, men gan cao, mỡ máu, cao huyết áp, tim mạch, và phổi. Vì vậy nước cốt sâm dây Ngọc Linh sẽ giúp thanh lọc và bảo vệ cơ thể một cách toàn diện.
Một số lưu ý khi dùng chất xơ:
Nên sử dụng chất xơ trong thiên nhiên hơn chất xơ chế biến, vì chất xơ trong thiên nhiên có hai loại tan trong nước và không tan trong nước.
Không nên ăn chất xơ nấu quá nhừ vì nó chuyển thành dạng bột đường. Vì vậy nếu có thể ăn rau vừa chín tới, đặc biệt rau sống và rau còn giòn.
Rửa trái cây và rau trước khi dùng để loại bỏ hoá chất bảo vệ thực vật. Tốt nhất ăn trái cây không nên gọt vỏ vì lớp này có nhiều chất xơ không hoà tan trong nước.
Chất xơ trong khẩu phần ăn tăng từ từ để bộ máy tiêu hoá thích nghi được với món ăn khó tiêu này và tránh đầy bụng.
Uống nhiều nước, vì chất xơ hút khá nhiều nước trong ruột.
Nguồn LBA (t/h).